Burn In’
over ideeën die werken
In deze serie artikelen willen wij graag vertellen over hoe wij aankijken tegen burn out en de manier waarop iemand optimaal begeleid kan worden. Begeleiding om burn out te voorkomen, om er mee om te kunnen gaan en om er vanaf te komen.
Leef Wijzer! een zorgvuldige aanpak voor burn out
Leef Wijzer! een zorgvuldige aanpak
Dit is een soort verantwoording over onze unieke aanpak die we Leef Wijzer! noemen. OdeVie heeft de primeur in de toepassing van de LeefWijzer!. Daar gaan al andere artikelen over. Deze gaat over het tot stand komen van het ontwerp en de toepasbaarheid van. Daarvoor ga ik me in jullie situatie verplaatsen, als slachtoffer van een burn out, als mantelzorger, werkgever of als betrokken arts. Ik hoop dat ik mij zelf de goede vragen voorleg en die voldoende duidelijk beantwoord.
Een nieuwe aanpak
De Leef Wijzer! bestrijkt 8 levensgebieden, zoals je in het plaatje rechts ziet. Hierin past ongeveer alle sores die je kunt tegenkomen in de aanloop naar je burn out. In die 8 levensgebieden kom je jezelf als persoon, met je eigenschappen, (toekomst)ambities en overtuigingen tegen, maar ook de diverse dagelijkse omgevingen waar je deel van uit maakt. Een aantal andere methoden maken ook gebruik van levensgebieden, maar zij doen dat in vaste programma’s en beperken het aantal levensgebieden meestal tot 2, 3 of 4. OdeVie is uniek in een zo brede aanpak middels persoonlijk onderzoek op deze 8 levensgebieden. |
![]() |
Vertel je verhaal
In onze aanpak is veel aandacht besteed om jou als onze cliënt te helpen het eigen verhaal te vertellen. En dan op een manier dat je daar de belangrijkste elementen uit haalt. Daartoe is een gesprek ontworpen dat methodisch is opgebouwd en toch natuurlijk aanvoelt. We gebruiken daarbij visuele gespreksinstrumenten. Die gespreksinstrumenten helpen om jou veel inbreng te geven. Je vindt woorden om dingen te zeggen. Je hebt meer gevoel van gelijkwaardigheid. Je krijgt goed overzicht en sneller inzicht en dat beklijft veel beter.
We bieden ook middelen waarmee je op eigen kracht verder kunt werken.
De manier waarop we de gesprekken voeren is uiterst belangrijk. Door veel aandacht te schenken aan jouw specifieke verhaal en behoeften is de aanpak zeer persoonlijk. Door veel aandacht te schenken aan de interactie tussen jouw coach en jou als cliënt, krijgen we een goede aansluiting. Door vorderingen te monitoren, kunnen we snel zien als je blijft steken in de zelfde patronen.
De bedoeling is dat jij zelf leert hoe je de grip op je leven weer terugkrijgt. Niet dat we suggereren dat iemand het leven compleet kan regisseren, want die gedachte is een utopie en ook een valkuil.
Is deze methode wetenschappelijk onderzocht?
Onze Leef Wijzer! aanpak is op belangrijke (onder)delen wetenschappelijk onderbouwd, en berust voor andere (onder) delen op best practices.
Veel interventies die we adviseren zijn op effectiviteit onderzocht. De wijze waarop onze coaches begeleiden is een best practice, met wetenschappelijk onderbouwde componenten. Er is genoeg onderbouwing om te spreken van grote zorgvuldigheid. Beetje flauw misschien, maar ik kan met een gerust hart zeggen dat in de gehele gezondheidszorg geen enkel zorgpad van A-Z is gevalideerd.
Hoe kom je aan deze methode, waar komt hij vandaan?
Leef Wijzer! is in een aantal slagen ontwikkeld om mensen die vast zijn gelopen in beweging te brengen. Daarin zit de vraag besloten: waarom/waardoor lopen mensen vast? Wat zijn de persoonlijke en externe factoren? Wat zet ze in beweging?
Herstel komt door te kijken naar waar mensen echt behoefte aan hebben, daar de passende oplossingen bij te vinden en die persoonlijk toepasbaar te maken. Een eerste versie was voor mensen die in een zorgomgeving wonen, vervolgens kwam er een voor zelfstandig wonenden en uiteindelijk ook voor werkende mensen in de kracht van hun leven. Maar dan voor hen die hun kracht nu even kwijt zijn. Recent hebben we met een team deze versie ontwikkeld, die specifiek is voor burn out.
Wat zit in de aanpak?
Leef Wijzer! Brengt drie dingen samen:
- een verhelderende analyse van behoeften in de 8 levensgebieden
- oplossingen voor de problemen die cliënten ervaren en hen beperken in doen en laten
- en als derde: empathische begeleiding.
In de begeleiding van cliënten herken je elementen uit motiverende gespreksvoering, cognitieve gedragstherapie en training van executieve functies. Het is niet weinig en we stellen daarom hoge eisen aan de coaches. Naast een relevante HBO-opleiding, ervaring en aanvullende training zijn ook persoonlijke eigenschappen van de coach belangrijk.
Wie heeft het ontwikkeld?
De ontwikkeling is een initiatief van mij. Ik ben zorgontwerper, gespecialiseerd in gespreksinstrumenten en zorgpaden. Ik doe dit met een persoonlijk motivatie. In de loop der jaren heb ik enkele tientallen deskundigen weten te verleiden om bij te dragen. Met plezier en zeer gemotiveerd (en kritisch) hebben ze dat gedaan. Het zijn wetenschappers, mensen uit het zorgveld en veel ervaringsdeskundigen. Als ontwerper-onderzoeker heb ik de kennis, deskundigheid en ervaringen opgezogen en vertaald in steeds meer essentiële onderdelen. Langzaam ontstond een nieuwe aanpak. Als ik iets bedacht ging dat om de vraag: Hoe maak je zorg optimaal en makkelijk bereikbaar? Zorg die maximaal aansluit bij persoonlijke behoeften. Wat ik ontworpen of gemaakt had, heb ik steeds aan deskundigen voorgelegd en onderworpen aan de toets van de praktijk. Zo werd het steeds beter.
OdeVie’s motto is optimale begeleiding. Wat bedoel je daar mee?
Optimaal is hier: inspelen op werkelijke behoeften van de cliënt. Gezondheid is meer dan ziekte. Ziekte is soms het gevolg van iets anders. Bij een burn out is er vaak sprake van een complex aan klachten, die zelden in samenhang worden bekeken en aangepakt.
Cliënten kunnen met een heleboel vragen nergens terecht of vinden geen gehoor. Kenmerkend in onze aanpak is de brede bril waarmee we naar gezondheid kijken en de inzichten praktisch weten te maken. De ontwikkeling van ons instrumentarium liep parallel aan de ontwikkeling van Positieve Gezondheid. Achter deze term gaat een model schuil. Dat model verenigt alle aspecten die Nederlandse burgers associëren met gezondheid. Dat is veel meer dan niet ziek zijn. Positieve gezondheid wil de blik van medici en bestuurders te verruimen. OdeVie gebruikt een dergelijk model, verwant aan het model van Positieve Gezondheid, maar dan om behoeften en oplossingen te kunnen ordenen. We hebben er een aantal specifieke elementen aan toegevoegd die we belangrijk vinden voor herstel van gezondheid.
Is de aanpak gericht op de zorgverlener of de clïent?
We hebben in de verschillende versies zeker veel aandacht besteed aan zorgprofessionals. Mensen die werken met het hart op de goede plaats, maar met een beperkt perspectief op gezondheid. Ze moeten breder kijken.
Voor bedrijfsartsen onder u: onze aanpak is multi-factorieel en sluit grotendeels aan bij het ICF model.
In de discussie over gezondheid hoor je steeds vaker de begrippen zelfredzaamheid en eigen verantwoordelijkheid. Soms blijken dat een beetje gemakkelijke, holle frasen, sterk door geld gemotiveerd. Geleidelijk is bij mij het inzicht manifest geworden dat “om in beweging te komen” de cliënt het voor het zeggen moet hebben. Dat lukt de cliënt vaak niet als deze een gezondheidscirisis beleeft. Dus moet je zorgpaden ontwerpen die met nadruk en meteen het herstel van eigen regie stimuleren.
image Microscopes: Ousa Chea – unsplash
![Antonio A-Tjak](https://odevie.nu/wp-content/uploads/2019/11/Antonio-Zorgontwerper-600.jpg)
Antonio A-Tjak
zorgontwerper, bestuurder
Geboren in Indonesië, maar veel te vroeg verkast om er iets noemenswaardigs aan over te houden. Helaas misschien. Ik ben in Nederlandse tradities van de jaren 70 opgegroeid. Toen was alles maakbaar. Mijn ouders maakten lang daarvoor al hun eigen leven, met alle gevaren van dien. Ze hielpen anderen op allerlei manieren dat ook te doen. Zij hadden betrokken supporters, een sterk karakter en altijd een stevige stok achter de deur.
Ze begrepen heel goed dat niet iedereen dat kan, dat waar zij zo goed in waren: iets maken uit niets, creatief omgaan met onmogelijke uitdagingen.
Misschien niet zo toevallig werd ik ontwerper, multidisciplinair opgeleid en nu zo’n 35 jaar actief. Waarvan 20 jaar met en vóór de zorg, nooit erin. Ik heb wel een heel groot en bereidwillig netwerk van zorgverleners om mij heen verzameld. Ik koester het. Hou van ze. Vernuft en doorzettingsvermogen heb ik van mijn vader en creativiteit en geldingsdrang van mijn moeder. Het is aan mij om de mij ‘in de schoot geworpen’ kwaliteiten tot nut te brengen. Pittig! Sinds een jaar of 5 voelt het voor mij het meest comfortabel om mijzelf zorgontwerper te noemen of ontwerper van gespreks-instrumenten voor de zorg. Een nieuw vak. Zelf uitgevonden, niet sexy en ontzettend veeleisend.
Mijn missie is om als ontwerper de zorg nog menselijker te maken. Ik maak van een nadeel een voordeel: ik ben buitenstaander en zo kijk ik er ook naar. Om een frisse blik te bewaren. Om de ingesleten patronen te kunnen herkennen, waarvan niemand meer weet wat daarvan de waarde is, maar helaas ook niet ter discussie stelt. Daartoe stel ik domme vragen; het komt voor dat mensen denken dat ik dom ben. Ik ervaar dat het helpt om van tijd tot tijd nederig te zijn. Niet plezierig, maar het maakt mensen bereid mij helpen. Aan de andere kant kan ik ook een aanlokkelijke toekomst verbeelden die mensen verbindt.
Mijn universitaire opleiding heeft mij leren leren. Heel waardevol. Ik kan snel (in enkele weken) op een onderwerp de diepte in te gaan en met deskundigen meepraten. Mijn vak bestaat voor een groot deel uit het betrekken van patiënten, zorgverleners en deskundigen op diverse terreinen. Ik heb geleerd om complexe zaken zodanig te kunnen begrijpen dat ik er mee kan kneden en om er weer iets compleet anders van te maken. Ik kneed en kneed en gooi het resultaat net zo lang voor de leeuwen tot het goed is en optimaal past bij de eisen van deze tijd.
Het liefst overzie ik een heel zorgpad, met daarin de stappen die patiënten of cliënten en hun zorgverleners meemaken, met al hun sores erbij. Die sores is mijn brandstof voor verbetering. Een heel zorgpad veranderen is te groot. Daarom leg ik vooral het begin onder het vergrootglas: wat wil de patiënt/cliënt zelf eigenlijk?
Hoe kan de zorgverlener de patiënt/cliënt optimaal helpen? Daar ligt de bron en eerlijk gezegd wordt die vaak volledig, maar dan ook met nadruk op volledig, over het hoofd gezien
Een andere aanpak van burn out
Bekijk de intro van onze workshop op de bedrijfsgeneeskundige dagen 2019.
De Burn out-herstellijn gevisualiseerd
We hebben het herstelproces van burn out voor je uitgetekend.
De 6 fases van herstel van burn out
Wat kun je verwachten tijdens je herstelproces? We zetten de universele obstakels en uitdagingen op een rijtje.
Burn out vraagt om een niet-medische aanpak
Na 40 jaar medische inzet eerder meer dan minder burn out. Burn out is geen ziekte maar een levensles. Artsen zijn niet de beste onderwijzers in levenslessen.
Hoe ziet onze coaching eruit?
Onze wijze van begeleiden is gebaseerd op onze deskundigheid en kennis, maar zeker ook gevormd door onze werkervaring. Het is onze missie om jou in beweging te brengen.
De Leef Wijzer! coach, wie ben ik
Ik ben Leef Wijzer! coach en neem je mee in mijn achtergrond en de manier hoe ik jou zou kunnen begeleiden.
Burn out, een maatschappelijk probleem
Wij zien burn out niet als een ziekte, wel als een ernstig en serieus probleem. Maar geen louter individueel probleem.
En dan bel je OdeVie
En dan denk je, misschien is het wel wat voor mij die Leef Wijzer! aanpak
Als ik zo’n gesprek wil en misschien ook coaching, hoe werkt dat dan.
Wat moet ik doen. Wat kan ik verwachten?
Voor wie is Leef Wijzer! bedoeld?
Leef Wijzer! aanpak, is geschikt voor mensen die zijn vastgelopen en moeite hebben om op eigen kracht de draad weer op te pakken.